اولین عامل برای یک گرافیست دقت در کار و خوب دیدن است .مثلا اگر بگویند فرق دیدن و نگاه کردن در چیست شما چه پاسخی می دهید .

تصور کنید شما بیرون از منزل هستید و یک ساعت وقت اضافه دارید اگر در خیابان را بروید ممکن است به چیز خاصی توجه نکنید ولی به هر حال اطراف مسیرتان را نگاه می کنید پس نگاه کردن یعنی نگریستن بدون دقت وکنجکاوی . ولی دیدن با نگاه کردن متفاوت استفرض کنید شما به کفش احتیاج دارید وقتی از کنار مغازه های مختلف رد شوید مطمئنن وقت زیادی را صرف نمی کنید تا به مغازه کفش فروشی برسید همین که رسیدید اول کفش ها را نگاه می کنید که کدام یک برای شما مناسب تر است بعد به سراغ مناسب ترین کفشها می روید وجنس و رنگ و اندازه و... را می سنجید یعنی آیا این کفش برای شما مناسب هست یا نه ،وقتی که خوب با دقت نگاه کردید آنوقت انتخاب می کنید پس دیدن یعنی نگریستن با دقت و کنجکاوی .

عناصر هنرهای تجسمی

مهمترین عناصر هنرهای تجسمی عبارتند از :

نقطه ، خط ، سطح ، حجم ، بافت ،حرکت و ریتم

پرکاربرد ترین عناصر عبارتند از نقطه و خط که ما در اینجا به بحث در مورد آنها می پردازیم .

نقطه

شاید با شنیدن اسم نقطه اولین چیزی که به نظر شما بیاید صفر باشد ،  درست است چون صفر هم نقطه است . یعنی ما هر چیزی را که کوچک ببینیم نقطه به حساب می آوریم .ام در هنرهای تجسمی اثر هر چیزی بر روی صفحه را نقطه می گویند . مثل اثر یک خودکار یا لکه جوهر بر روی صفحه ، دیدن یک ساختمان از دور ،دیدن ستاره ها در آسمان و خیلی چیزهای دیگه ...

انواع نقطه

نقطه بر دو نوع است :نقطه های هندسی و غیر هندسی

نقطه هندسی مثل مربع ، مثلث ، دایره ، مستطیل ، لوزی و...

نقطه غیر هندسی ممکن است رد پایی بر روی برف باشد یا یک سنگ از فاصله دور و  یا یک قطره آب .

خط

در هنرهای تجسمی خط را عنصری یک بعدی می دانند که مهمترین ویژگی آن طول آن است .

مهمترین عنصر گرافیکی خط است انواع خط عبارتند از خط عمودی، افقی ، شکسته ، مورب ، منحنی

تاثیر خطوط از لحاظ روانی

خط عمودی : این خط نشان دهنده انسان در حالت کار است وتحرک وایستایی شخص را می رساند .

خط افقی : این خط حالت انسان در حال ?رامش رانشان می دهد و نشان دهنده سکوت و آرامش است .

خط شکسته : این خط حاصل تلاش دو نیرو است که در یک نقطه به هم رسیده اند و نشان دهند ه انرژی است  .

خط مورب : این خط حالت تعادل ندارد هر چه به  خط افق نزدیک تر باشد خاصیت خط افقی و هر چه به خط عمودی نزدیک تر باشد حالت خط عمودی را دارا می باشد .

خط منحنی : این خط نشان دهنده صافی و آرامش است ومعمولا انسانهایی که شخصیت ملایمی دارند با این نوع خطوط سازگارترند .

فرم کلی خط هم بر دو نوع است :

1- خط با حالت (اکسپرسیو) : این خط نشان دهنده حالت روانی و روحی گرافیست است و گرافیست اختیار کامل دارد که چه جوری از خط استفاده کند .

2- خط ساختمانی (کنستراکتیو) این نوع خط ایستایی کامل دارد و شخص گرافیست باید بر طبق اصول و قاعده خاصی از آن استفاده کند مثل خطوط یک ساختمان یا خطوط بدنه یک اتومبیل.

هنر گرافیکی

هنر گرافیک هنری است که از نظر تأثیر خود بیشتر بر طراحی تأکید دارد تا بر رنگ. از این نظر تمامی انواع طراحی و شکل های متفاوت حکاکی، هنر گرافیک را تشکیل می دهند. با اینحال هنر گرافیک اساساً به روش های ماشینی یا نیمه ماشینی برای چاپ تصاویر و حروف اطلاق می شود که فعالیت های متعددی را که بیشترین اهمیت هنری و اجتماعی را دارا هستند در بر می گیرد. از میان این فعالیت ها یکی کتاب چاپی است . تنظیم حرف چاپی و صفحه آرایی کتاب از نظر زیبایی شناسی از کارهای گرافیکی محسوب می شود.

http://www.persiangraphic.com/articles/ar11.gif


ویژگی بارز هنرهای گرافیک ناشی از کیفیاتی است که هم به تکنیک های تهیه و هم به آثاری که بوجود می آید مربوط می شود؛ از همه اینها اساسی تر، قصد چاپ رونوشت های دقیق با استفاده از تکنیک های ماشینی است. در هنرهای گرافیک، این تصویر چاپی است که به محصول حاصل، ارزش هنری می بخشد؛ طرح اولیه شمایی است که برای کمک به روند چاپ تهیه می شود و تکنیک کار نیز یک راه تهیه اثر است هنر گرافیک طیف گسترده ای از فعالیت های مختلف است که کتاب آرایی از عمده ترین آنها محسوب می شود. تعیین شکل و اندازه حروف و همچنین تعیین فواصل بین حروف و سطرها، رابطه متناسب بین متن چاپی و حاشیه، و تنظیم تصویر در صفحه از مسایلی است که در کتاب آرایی مورد نظر قرار می گیرد. این مسایل بستگی به قطع کتاب دارد که خود تابع ملاحظاتی چون وزن و سهولت حمل و نقل کتاب و سهولت خواندن و تأثیر بیشتر مطالب آن بر خواننده است. البته جنبه های زیبایی شناسی نیز در این میان نقش مهمی دارد. در واقع یک کتاب به خاطر زیبایی حروف چاپی، صحافی و تصاویر آن می تواند دارای ارزش هنری باشد.
تصویر سازی برای کتاب (ایلوستراسیون)، تهیه طرح، نقاشی و عکس و تلفیق آمنها با متن کتاب است. تصویر سازی و متن کتاب ارتباط نزدیکی با هم دارند.
هنرهای گرافیک به عنوان رسانه های جمعی بسیار گسترش یافته و روش های تهیه آن ها متنوع شده است؛ از همه مهم تر نو آوری هایی است که در پاسخ به نیازهای هنر زمان ایجاد شده اند. از جمله این نوآوری باید از فنون چاپ کوچک برای تهیه تمبر و اسکناس و فنون چاپ بزرگ برای تهیه اعلانات(پوستر) نام برد. پدیده جالب توجه در آگهی های عمومی، تبدیل حروف نوشتنی به علائم (سمبل ها) و نشانه های گرافیکی است که به مقدار وسیع برای نشان دادن موضوعات و کالاها بکار می روند.



کتاب چاپی
نخستین کتاب های چاپی از جنبه های متفاوت قطع و اندازه، صفحه بندی و جز اینها بر اساس الگوی نسخه های خطی همزمان خود بوجود آمدند. با رواج چاپ حروفچینی، از تکامل حروف نگاری(تایپوگرافی) با دست به شدت کاسته شد. با کاربرد روش حکاکی بر روی چوب(وودکات) و بعداً نیز روش گراوور روی مس، روش قدیمی تهیه نسخه خطی منسوخ گردید و کتاب چاپی بزودی از نظر رنگ های سیاه و سفید دارای هماهنگی جدیدی گردید. در قرن شانزدهم، با افزوده شدن عنوان نامه که در نسخ خطی وجود نداشت، استقلال هنری کتاب چاپی کامل گردید. عنوان نامه(صفحه عنوان) هم بخاطر طراحی و ساختمان عنوان و هم بخاطر تزیین پیرامون آن،دارای کیفیات زیبایی شناسی بود. هماهنگی بین حروف و تصویر که خصوصیت بارز کتاب های چاپی عهد نوزایی(رنسانس) بود در دوره باروک با تأکید فراوان بر تصویر و کم بها دادن به طراحی حروف از بین رفت. در قرن هیجدهم هماهنگی و تعادل کلاسیکی اجزاء کتاب که تجدید شده بود دیری نپایید. در نیمه قرن نوزدهم واکنشی بر ضد چاپ ماشینی به رهبری ویلیام موریس روی داد. تنها در قرن بیستم است که با طراحان دقیق حروف چاپی و همکاری نقاشان برجسته تصویر ساز(ایلوستراتور) هنر کتاب چاپی دوباره جهان را گرفت.


تصویر سازی (ایلوستراسیون) در اروپا و ایالات متحده
تهیه و تنظیم مناسب تصویر برای کتاب سبب بالا رفتن ارزش کتاب از نظر زیبایی شناسی و نیز فهم بهتر مطالب آن می گردد . نویسندگان بزرگ معمولا علاقه شدیدی به مصور شدن کتابهایشان نه تنها توسط طراحان و حکاکان بلکه حتی توسط نقاشان برجسته داشتند .
در اوایل پیداش قسمت چاپ در قرن پانزدهم ، کتاب های مصور را می توان یافت.در این قرن تصویر سازی با روش حکاکی بر روی چوب بیشتر بر الگوی مینیاتور پردازی قرار داشت ، ولی تفاوت تکنیکی مانند سرعت کار ، لزوم بیان هر چیز با طراحی قلمی ، و نیز ارزش کمتر تزیینی حکاکی بر روی چوب ، همگی سبب شدند که تصاویر بیشتر جنبه توصیفی داشته باشند تا تزیینی . چون روش چاپ با حکاکی روی چوب مانند حروفچینی ، بصورت برجسته شکل می گیرند ، این روش در تصویرسازی رایج گشت ، اما بعدها ابتدا در ایتالیا و سپس در کشورهای دیگر به نفع گراوور روی مس از دور خارج شد . در نتیجه، هماهنگی بین تصویرسازی و حروف چاپی کتاب از بین رفت .


http://www.persiangraphic.com/articles/ar5.jpg


در قرن هفدهم دوش گراوور روی مس در تصویرسازی جایگزین حکاکی روی چوب شد . این قرن که به نام دوره عنوان نامه معروف است جای خود را به دوره نقوش تزیینی پیرامون حروف(vignette) در قرن هیجدهم داد . تزیین کتاب نفیس تر گردید و آرایش سرفصل (head piece) و آرایش ته فصل (tail piece)رایج گشت . در تاریخ کتابسازی ، کتاب های مصور شده توسط نقاشان فرانسوی قرن نوزدهم (کتاب های نقاشانlivre de peintres ) مقام خاصی را داراست . زمانی نقاشان مشهوری چون بوشه و فراگونار سخت به مصور کردن کتاب می پرداختند . البته آنان حکاکی طرح های خود را به صنعتگران ورزیده می سپردند . اولین نقاشی که توانست روش لیتو گرافی (چاپ سنگی) را آسان تر و سریع تر بکار گیرد دلا کروا بود که برای کتاب فاست گوته تصاویری کشید . بعدا مانه لیتوگراف هایی برای یکی از کتاب های ادگارد آلن پو ، و حکاکی هایی برای یکی از کتاب های شعر مالارمه و تولو زلوترک تصاویری برای کتاب تاریخ طبیعی رناروادیلون ردن تصاویری برای یکی از کتاب های گوستاوفلوبر کشیدند و نقاشان دیگر نیز قسمتی از فعالیت خود را صرف مصور کردن کتاب کردند . نکته جالب توجه آنکه با زیاد شدن کارگاه های هنری ، تالار نقاشان وگروه های ادبی ، ارتباط بین نقاشان و نویسندگان رفته رفته افزایش یافت و حاصل خلاقیت جمعی آنان یعنی تهیه کتاب انسجام بیشتری یافت . از جمله موفق ترین نمونه های این خلاقیت جمعی باید از همکاری بین گیوم آپولی نر و آندره ارن در سال 1909 ، بین ماکس ژاکوب و پیکاسو در سال 1911 و آندره مالرووفرناندله ژه در سال 1921 نام برد . انتشارات و یارvollalrd و اسکیرا (skira) که نظر خوشی به تصویرسازان نداشتند ، به نقاشان مکتب پاریس ، مصور کردن کتاب های را سفارش دادند ، از جمله آنها کتاب هایی بود با لیتوگراف های بونار، رودن ، اچینگ (etching) های مایول (maillol) ، حکاکی های روی چوب واچینگ های رنگی روئو ، اچینگ های پیکاسو ، ماتیس ، دالی و بسیاری دیگر از نقاشان ، نسخه دست دوم این کتاب ها در بازارهای جهانی قسمت های سرسام آوری پیدا کرده است .

منبع : http://www.persiangraphic.com

ادامه دارد ...

امیدوارم تا اینجا مفید بوده باشه
موفق باشید .